Ý đồ Trung Quốc
Trong sự việc Trung Quốc đưa giàn khoan dầu vào hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, mục đích thật sự của họ không phải là để khoan dầu. Chuyên gia nghiên cứu Đông Nam Á – ông Gregory Poling ở Viện nghiên cứu chiến lược quốc tế của Mỹ cho rằng mục đích thật sự của Trung Quốc là gửi một thông điệp chính trị và cũng là một bài cũ quen dùng của Bắc Kinh là dùng lực lượng phi quân đội nhưng vẫn đầy khiêu khích để đưa các nước vào bẫy.
Trong những ngày qua, Trung Quốc đã dùng lực lượng tàu với số lượng áp đảo thường xuyên có các hành động khiêu khích như đâm vào tàu Việt Nam, tấn công bằng vòi rồng. Điều này cũng nằm trong những tính toán lâu dài của họ.
Ông Marvin C. Ott cựu chuyên gia phân tích cao cấp của CIA nói trên Vietnamnet rằng các hành động này là có tính toán: “Phải nói đây vẫn là những thủ thuật thường thấy, và có vẻ rất hiệu quả của phía TQ. Họ dường như muốn tránh sử dụng hoả lực, tránh sử dụng các loại vũ khí quân sự khi tìm cách mở rộng sự kiểm soát trên Biển Đông. Có lẽ TQ đã tính toán, rằng nếu họ sử dụng sức mạnh quân sự thì toàn bộ tình thế chiến lược sẽ bị thay đổi, nên họ thường sử dụng các biện pháp phi quân sự nhưng vẫn có tính cưỡng ép, kích động như đâm tàu, phun vòi rồng, sử dụng số lượng tàu lớn để uy hiếp đối phương... những biện pháp kiểu như vậy, để mở rộng tầm kiểm soát”.
Khi tiến hành vụ xâm nhập trái phép này, Trung Quốc đã lập một kế hoạch hoàn hảo đến từng chi tiết. Có một điều đáng lưu ý là Trung Quốc đã sớm tuyên bố về thời hạn rút giàn khoan đi. Sau cuộc họp báo quốc tế của Việt Nam, Trung Quốc tuyên bố chỉ rút giàn khoan đi vào tháng 8.
Đặt ra thời điểm này, Trung Quốc đã xác định rõ một ranh giới cho kết quả thắng thua. Nếu họ phải rút đi trước tháng 8 là họ thất bại. Nếu đến tháng 8 họ rút đi thì họ tự coi như chiến thắng bởi vì đã chủ động muốn đến lúc nào thì đến và đi lúc nào thì đi trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Rồi sẽ đi tới đâu?
Phần đông các nhà quan sát quốc tế đều đánh giá Trung Quốc sẽ không đẩy căng thẳng lên đến mức gây sự chú ý của quốc tế. Chiến thuật của họ là lấn dần từng bước từng bước. Cái họ sợ nhất là các hành động của mình bị thế giới chú ý. Giống như tên trộm luôn luôn rón rén từng bước để tránh bị phát giác.
Tuy nhiên, âm mưu của Trung Quốc không đánh lạc hướng được Việt Nam. Ngay từ đầu, Việt Nam đã đối phó với kế hoạch của người láng giềng rất chủ động và tự tin.
Tàu Cảnh sát biển Việt Nam thường xuyên bị nhiều tàu Trung Quốc vây. Ảnh: Cảnh sát biển Việt Nam
Việt Nam chỉ điều các lực lượng chấp pháp trên biển là Cảnh sát biển và Kiểm ngư ra khu vực giàn khoan hạ đặt trái phép mặc dù trong số 80 tàu hộ tống giàn khoan có cả tàu hải quân Trung Quốc.
Tiếp theo, khi các tàu Trung Quốc có những hành động gây hấn, khiêu khích như đâm tàu, tấn công bằng vòi rồng thì Việt Nam tổ chức họp báo quốc tế công khai vấn đề ra dư luận. Bồi tiếp vào đó, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trong hội nghị cấp cao ASEAN đã có bài phát biểu đưa vụ việc giàn khoan Trung Quốc xâm phạm vùng biển Việt Nam ra hội nghị.
Bài phát biểu của Thủ tướng đã khẳng định mạnh mẽ quyết tâm bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam. Đồng thời, phát biểu của Thủ tướng cũng khẳng định kiên trì biện pháp hòa bình và kêu gọi cộng đồng khu vực và quốc tế hãy lên tiếng.
Mặc dù sự kiện giàn khoan Trung Quốc là đột xuất đối với hội nghị ASEAN ở Myanmar nhưng nó đã được đưa ra thảo luận tại nghị. Kết quả tuyên bố chung của hội nghị đã bày tỏ quan ngại về sự việc này và yêu cầu các bên kiềm chế để đảm bảo an ninh hàng hải ở Biển Đông. Đặc biệt các ngoại trưởng ASEAN đã ra 1 tuyên bố riêng bày tỏ lo ngại về an ninh và hòa bình khu vực. Đây là một sự kiện hiếm hoi kể từ 19 năm nay (1995 đến nay).
Các bước đi của Chính phủ Việt Nam cho đến nay vẫn được cộng đồng quốc tế đánh giá là đúng hướng và chuẩn mực. Dư luận quốc tế đồng tình với Việt Nam và lên án Trung Quốc rất mạnh mẽ. Bộ trưởng Ngoại giao Nhật, Thủ tướng Nhật đều tuyên bố lo ngại hành động của Trung Quốc gây căng thẳng cho khu vực. Mới đây nhất Ngoại trưởng Mỹ khi điện thoại cho Ngoại trưởng Trung Quốc đã gọi hành động của Trung Quốc là hiếu chiến và khiêu khích.
Đáp trả phản ứng của dư luận, Trung Quốc tiếp tục leo thang. Hôm 13/5 họ đã điều thêm tàu ra khu vực đặt giàn khoan trái phép nâng tổng số tàu ở đây lên gần 90 chiếc. Đặc biệt trong số tàu tăng cường có 1 tàu săn ngầm của hải quân. Theo cập nhật của lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam lúc chiều 14/5, Trung Quốc đã tăng cường thêm 2 tàu hộ vệ tên lửa và 2 tàu vận tải đổ bộ đến khu vực giàn khoan.
Những động thái của Trung Quốc từ đầu sự việc tới giờ cho thấy sự tính toán có hệ thống và chưa có dấu hiệu nào cho thấy nó sẽ giảm đi. Tới đây họ có thể còn tiếp tục tăng cường lực lượng để uy hiếp đồng thời tiến hành các hành vi khiêu khích tinh vi, nguy hiểm hơn đối với lực lượng chấp pháp của Việt Nam. Tuy vậy theo đánh giá của học giả Nhật, Mỹ và quốc tế, khả năng phát triển thành xung đột vũ trang là rất ít.
Về vấn đề khi nào Trung Quốc rút giàn khoan về? Điều đó tùy thuộc vào phản ứng của Việt Nam và dư luận quốc tế. Nếu Việt Nam kiên trì và kiên quyết đấu tranh đồng thời kêu gọi được dư luận quốc tế lên tiếng mạnh mẽ hơn nữa thì kịch bản của Trung Quốc sẽ thất bại.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét